Srbija među deset najstarijih zemalja Evrope

Ako se ništa ne promeni u sferi fertiliteta i spoljnih migracija, sadašnje mere populacione politike daće rezultat tek 2080. godine, čulo se na skupu „Budućnost starenja” u Srpskoj akademiji nauka i umetnosti.

Srbija spada u deset najstarijih zemalja Evrope u kojoj je broj sedokosih uveliko nadmašio broj dece  – najnoviji podaci Republičkog zavoda za statistiku govore da je svaka peta osoba u našoj zemlji starija od 65 godina, a svaka sedma mlađa od 15 godina. Osim što predstavlja ozbiljan demografski izazov, starenje znači i povećani pritisak na zdravstveni i penzioni sistem, kao i sistem socijalne zaštite istaknuto je na naučnom skupu „Budućnost starenja” u Srpskoj akademiji nauka i umetnosti.

– Iako je Japan zemlja sa najstarijim stanovništvom, u kojoj je čak svaki treći građanin stariji od 65 godina, Stari kontinent iz demografski opravdanog razloga nosi taj naziv, jer je broj pripadnika trećeg doba najveći upravo u Evropi. Podaci govore da četvrtinu stanovništva u Italiji čine stariji od 65 godina, u Grčkoj, Portugaliji i Finskoj procenat starih iznosi 23 odsto, dok u Srbiji 21 odsto opšte populacije spada u kategoriju starih osoba. Projekcije Ujedinjenih nacija govore da se u sledeće tri decenije očekuje dupliranje broja starih – svaki četvrti stanovnik Evrope i Severne Amerike biće stariji od 65 godina, a u Srbiji će 27 odsto populacije imati više od 65 godina – istakla je dr Mirjana Rašević iz Centra za demografska istraživanja Instituta društvenih nauka.

Govoreći o fenomenu udovištva u našoj zemlji, dr Mirjana Bobić, profesorka na Odeljenju za sociologiju Filozofskog fakulteta u Beogradu, skrenula je pažnju na činjenicu da se Srbija nalazi u evropskom vrhu po broju osoba koje su ostale bez bračnog druga, ali i podsetila da više od dve trećine tzv. obudovelih čine žene.

– Udovištvo je pre svega ženski fenomen – žene čine čak 78 odsto osoba čiji je bračni drug preminuo. Uzroci ove pojave su brojni, jer žene žive duže (u proseku pet godina) od muškaraca, a prilikom sklapanja braka muškarac je u proseku 3,5 godine stariji od žene. Osim toga, žene ređe sklapaju drugi brak nakon smrti supruga i ređe se odlučuju za zajednički život sa novim partnerom. Sa druge strane, muškarci češće ulaze u novu bračnu zajednicu nakon smrti supruge, jer brak za njih ima veći socijalni značaj nego za žene – njima je važniji kvalitet emotivnog odnosa, a ne bračna forma. Velikom broju udovica u našoj zemlji kumuje i činjenica da su najveći deo izbegličke i interno raseljene populacije činile žene – od 600.000 osoba koje su tokom devedesetih i početkom 2000. godine došle u Srbiju, udeo udovica je bio veći nego u domaćem stanovništvu – zaključila je profesorka Bobić.

Dr Vladimir Nikitović, iz Centra za demografska istraživanja Instituta društvenih nauka, naglasio je da u Srbiji danas živi isti broj stanovnika kao pre šezdeset godina i podsetio da je u poslednjih trideset godina udvostručen udeo starih.

– Možemo očekivati smanjenje stanovništva za petinu, a procene govore da će 18 od 25 oblasti izgubiti više od polovine stanovnika do kraja veka. Ako se ništa ne promeni u sferi fertiliteta i spoljnih migracija sadašnje mere populacione politike daće rezultat tek 2080. godine – najavljuje Nikitović. 

Ako se ništa ne promeni u sferi fertiliteta i spoljnih migracija, sadašnje mere populacione politike daće rezultat tek 2080. godine, čulo se na skupu „Budućnost starenja” u Srpskoj akademiji nauka i umetnosti