Zgrada Istorijskog arhiva u Pančevu
Zgrada Istorijskog arhiva u Pančevu podignuta je 1875. godine za potrebe mađarske vojske, u njoj je bila smeštena Sedma honvedska regimenta. Prvobitno to je bila Kasarna Franje Josifa, a između dva rata u njoj se nalazila kasarna Kralja Petra Prvog Karađorđevića. U gradu je poznata i kao Velika kasarna.
Podeli vest:
Objekat ima osnovu u obliku nepravilnog ćiriličnog slova Š. Sastoji se od prizemlja i dva sprata. Na uličnoj fasadi su dva rizalita sa po tri prozora na svakom spratu, a u sredini je 11 prozora. Iznad krovnog venca se nalazi mala, jednostavna atika postavljena u sredini kao ukras. Između spratova se nalaze naglašeni venci. Na užoj strani objekta ima po dva prozora, a na krovu su polukružne baxe. Istaknuti rizaliti su obrađeni plitkom rustikom. Planovi zgrade iz 1931. godine su sačuvani sa njenim originalnim izgledom. Objekat danas nema taj izgled. U rekonstrukciji, koja je izvršena nakon Drugog svetskog rata, glavna fasada je očišćena od dekorativne plastike. Objekat Istorijskog arhiva u Pančevu ima istorijski značaj i svedoči o vojnoj istoriji grada. Pored toga to je objekat građen na regulacionoj liniji stare Nemanjine ulice pa ima i urbanističke vrednosti, navodi se na sajtu Zavoda za zaštitu spomenika kulture u Pančevu.
Nakon Drugog svetskog rata, javila se potreba za osnivanjem arhiva širom Jugoslavije.
Ubrzo nakon oslobođenja Pančeva 1944. godine, komandant mesta angažovao je poznate kulturne radnike u Pančevu radi prikupljanja i očuvanja veoma bogate arhivske dokumentacije, proistekle iz različitih političkih, kulturnih i ekonomskih događaja. Dr Mihovil Tomandl i profesor Đorđe Živanović dobili su nalog da prikupe i zaštite arhivsku građu i knjige. Uvidevši kakvo je stanje arhivske građe, sastavili su izveštaj u kome se navodi loše stanje građe i loši uslovi u kojima se ona čuva. Dr Mihovilu Tomandlu i profesoru Đorđu Živanoviću poveren je zadatak da pronađu, popišu, a potom i izdaju nalog za čuvanje arhivske građe.
Odlukom Gradskog izvršnog odbora Autonomne Pokrajine Vojvodine (APV) br. 16800/2, osnovano je 2. novembra 1946. arhivsko područje Pančeva. Arhiv u Pančevu osnovan je Rešenjem Glavnog izvršnog odbora APV 1947, kada je za rukovodioca ovog arhivskog područja postavljen profesor Đorđe Živanović.
Državni arhiv evoluirao je od državne ustanove koja je obavljala najosnovnije poslove arhivske službe, do samoupravne radne organizacije koja na svom području, a u skladu sa zakonom, vrši službu zaštite i stručne obrade arhivske građe.
Arhivsko središte u Pančevu postalo je Gradska državna arhiva 1952. godine, a zatim Državni arhiv Pančevo.
Arhiv je od osnivanja bio smešten u zgradi Gradskog narodnog odbora, a od 1951. godine premešten je u zgradu Srpske pravoslavne crkvene opštine. Od 1965. godine koristio je prostorije u delu zgrade Magistrata, današnjeg Narodnog muzeja u Pančevu.
Istorijski arhiv u Pančevu poseduje 827 fondova i zbirki, ukupne količine 8.840 metara, u vremenskom rasponu od 1718. godine do kraja XX veka.
Nadležnost Arhiva obuhvata teritoriju grada Pančeva i opština Kovačica, Kovin, Alibunar i Opovo.
Ova institucija organizovana je kao jedinstvena služba u okviru koje se obavljaju poslovi na obradi i zaštiti arhivske građe i registraturskog materijala u registraturama, obradi i sređivanju arhivske građe, sređivanju depoa, kulturno-prosvetnoj delatnosti, istraživačkom radu, bibliotečkoj i izdavačkoj delatnosti.
Arhiv u Pančevu, pored navedenog, vrši i zaštitu arhivske građe i registraturskog materijala van arhiva.
Formiranjem arhivskog središta u Pančevu, 1947. godine, prikupljena je i preuzeta građa Magistrata iz 1794. godine, kao i građa Pučke banke. Najstarija građa u Arhivu je fond Nemačko-banatskog graničarskog puka Pančevo od 1765. do 1872. godine, navodi se na sajtu Vojvodina Go.
Podeli vest:
