Rak dojke i dalje najčešći maligni tumor kod žena u Južnom Banatu

Kada se otkrije na vreme, rak dojke je izlečiv u više od 90 odsto slučajeva, jer su tada terapijske mogućnosti veće i lečenje efikasnije, čime se značajno poboljšava kvalitet života obolelih žena.

Najvažniji faktori rizika za nastanak karcinoma dojke su, pored ženskog pola, starije životno doba, genetska predispozicija, dužina reproduktivnog perioda, broj porođaja, godine pri rođenju prvog deteta, gojaznost, pušenje, konzumacija alkohola, hormonska terapija, proliferativne bolesti dojke, karcinom kontralateralne dojke ili endometrijuma, izloženost zračenju, fizička neaktivnost i uticaj geografskog podneblja.
Dok se na neke od ovih faktora ne može uticati, drugi se mogu prevenirati promenom životnih navika.

Visoka učestalost obolevanja od raka dojke delom je posledica činjenice da svi uzroci njegovog nastanka još uvek nisu do kraja razjašnjeni. Upravo zato, pored mera primarne prevencije, ključno je rano otkrivanje bolesti. Rak dojke se, međutim, kod znatnog broja žena u Srbiji i dalje otkriva u odmakloj fazi.

Otkrivanjem bolesti u ranoj fazi značajno se povećava uspešnost lečenja. Pravovremenom primenom savremenih terapija i kontinuiranim tretmanom, moguće je poboljšati zdravstveno stanje i kvalitet života obolelih žena.

Kako saopštava Zavod za javno zdravlje Pančevo, rak dojke je vodeći maligni tumor po učestalosti i smrtnosti kod žena u Srbiji. On je i jedan od glavnih uzroka prevremene smrti, a posmatrano prema godinama izgubljenog života, nalazi se na trećem mestu kod žena uzrasta od 45 do 64 godine, posle cerebrovaskularnih i ishemijskih bolesti srca.

Podaci za Srbiju i Vojvodinu

Rak dojke je najčešći maligni tumor u obolevanju i umiranju žena u Republici Srbiji.
Prema prosečnim godišnjim podacima za period 2016–2022, u Srbiji se beležilo 4.481 novoobolelih žena od ove bolesti.

Prema poslednjim podacima Instituta za javno zdravlje Srbije „Dr Milan Jovanović Batut“, tokom 2022. godine registrovano je 4.489 novoobolelih i 1.646 umrlih žena od raka dojke.
Stopa obolevanja iznosila je 72,2 na 100.000 žena, a stopa umiranja 19,2 na 100.000.

Viša stopa obolevanja zabeležena je u Vojvodini (79,5/100.000), a najviše stope registrovane su u Severnobačkom (111,1/100.000) i Severnobanatskom okrugu (105,0/100.000).
Kada je reč o smrtnosti, Vojvodina beleži nešto višu stopu (19,25/100.000) u odnosu na prosek Srbije, dok su najviše stope registrovane u Severnobačkom (24,4/100.000) i Nišavskom okrugu (23,0/100.000).

Južni Banat: rak dojke najzastupljeniji kod žena

Rak dojke je najčešći maligni tumor i u ženskoj populaciji Južnog Banata.

Prema poslednjim dostupnim podacima Instituta „Batut“, u 2022. godini Južnobanatski okrug zauzimao je šesto mesto po broju obolelih žena i peto mesto po broju umrlih od raka dojke među okruzima u Vojvodini.

Podaci Registra za rak Zavoda za javno zdravlje Pančevo pokazuju da se tokom 2024. godine rak dojke kod žena nalazio na prvom mestu po učestalosti (23,1% od ukupnog broja obolelih od svih vrsta raka) i na drugom mestu po smrtnosti, sa učešćem od 18,7%.

Te godine u Južnobanatskom okrugu registrovana je 181 obolela žena, dok je 60 izgubilo bitku sa bolešću.
U Pančevu je tokom 2024. godine obolelo 84, a preminulo 30 žena.

U poslednjih pet godina primećen je porast broja obolelih nakon 45. godine života, dok je broj umrlih najčešći u starosnoj grupi iznad 50 godina.
Najveći broj obolelih zabeležen je u uzrastu od 60 do 69 godina, dok je najviše umrlih bilo između 65. i 75. godine.
Granica obolevanja, međutim, sve češće se pomera ka mlađim uzrastima – rak dojke je dijagnostikovan i kod žena starih između 30 i 34 godine.

Rak dojke je redak kod muškaraca, ali je tokom 2024. godine u Južnom Banatu registrovano sedam obolelih, što je više od uobičajenog petogodišnjeg proseka (1–2 slučaja). Jedan muškarac je te godine preminuo od ove bolesti.