Evo gde se u Srbiji živi najduže, a gde najkraće: Vojvođane će brojke posebno zabrinuti
Životni vek, ili očekivano trajanje života novorođenih, važan je demografski indikator, a istraživanja u Srbiji prate kontinuirano snižavanje smrtnosti tokom poslednjih decenija. Međutim, pandemija korona virusa značajno je uticala na ovu dinamiku, pokazuju podaci Republičkog zavoda za statistiku tokom poslednje tri godine.
Podeli vest:
– 2020. godina je godina korone i to je uticalo da se te i naredne godine kod nas skrati životni vek – kaže za „Blic“ Ljiljana Sekulić, rukovodilac Grupe za demografsku analizu i projekcije Republičkog zavoda za statistiku.
Prema njenim rečima, da bi se život produžio neophodan je čitav niz faktora. Najvažniji su:
- način života
- način ishrane
- fizička aktivnost
- kvalitet vazduha
- kvalitet vode
Primera radi, dodaje ona, u Vojvodini je niži životni vek nego drugde u Srbiji, a razlog za to je ishrana.
Kontinuirani pad mortaliteta
Informacije o mortalitetu, koje se prate od 1952. godine, otkrivaju kontinuirani pad smrtnosti u Srbiji posle Drugog svetskog rata, sve do 2020. godine.
– Očekivano trajanje života za ukupno stanovništvo u 2019. godini dostiglo je maksimum od 75,7 godina, sa razlikom između polova: 73,1 godinu za muškarce i 78,3 godine za žene – kaže Sekulić.
Prema njenim rečima, tokom pandemije korona virusa zabeležen je pad od oko 3 godine u 2020. i 2021. godini, s vrednostima u 2021. godini od 72,7 godina za ukupno stanovništvo, tačno 70 godina za muškarce i 75,6 godina za žene.
– Ipak, 2022. godina pokazuje oporavak, sa vrednostima od 75,6 godina za ukupno stanovništvo, 73 godine za muškarce i 78,1 godina za žene – kaže ona.
Gde se u Srbiji najduže živi, a gde najkraće
Istraživanja ukazuju da su u Srbiji najduži životni vek imali muškarci i žene u:
- Sevojnu
- Kniću
- Bajinoj Bašti
Najkraći životni vek imaju građani u opštinama:
- Novi Kneževac
- Sečanj
- Negotin
- Bač
- Malo Crniće
- Kovin
Najkraće se živi u Vojvodini
Sekulić objašnjava da Vojvodina ima najniže vrednosti za očekivano trajanje života, dok je Beograd izdvojen sa životnim vekom za oko 2 godine dužim od vojvođanskih vrednosti.
– Faktori koji su uticali na kraći životni vek u Vojvodini uključuju ekološke aspekte, nezdrav način ishrane i fizičku neaktivnost. U Srbiji, u poređenju sa EU, životni vek je prosečno kraći za 4 godine, a faktori poput načina života, ekonomskog statusa, pristupa zdravstvenim ustanovama i visokih faktora rizika igraju ključnu ulogu – kaže Sekulić.
Žene žive duže od muškaraca
Posmatrano po polu, očekivani životni vek muškaraca je trenutno 73,1 godinu, što je za 14 godina duže nego pre sedam decenija, jer je 1952. godine to bilo 58,8 godina. Ženama je životni vek produžen za 17 godina u odnosu na polovinu prošlog veka i sada je 78,3 godine, a 1952. godine bio je 61,1 godinu.
– Žene su uvek živele duže od muškaraca, a pad smrtnosti odojčadi doprineo je produžetku života u Srbiji. Ipak, obrazloženje za kraći životni vek muškaraca uključuje veću stopu smrtnosti kod muškaraca u svim starosnim grupama, nebrigu o zdravlju i loše navike – kaže Sekulić.
Kako produžiti životni vek
Uprkos padu u poslednjim godinama, produžetak životnog veka u Srbiji moguć je uz odgovarajuću zdravstvenu i socijalnu zaštitu starih. Važno je naglasiti da kvalitet života u starosti zavisi od godina provedenih u zdravlju, a dug život treba biti sinonim za dug i zdrav život.
Sekulić objašnjava da u Evropskoj uniji muškarci stari 65 godina očekuju da će živeti još 18,5 godina, a u Srbiji još 14,2 godine. Žene u Evropskoj uniji koje su stare 65 godina očekuju da će živeti još 22 godina, a u Srbiji još 16,8 godina.
– Uz odgovarajuću zdravstvenu i socijalnu zaštitu starih, postoji prostor za rast broja preostalih godina života. Važno je napomenuti da kvalitet života u starosti mnogo zavisi od godina provedenih u zdravlju. Dug život je najveća privilegija, ako znači dug život u zdravlju – kaže Sekulić.
Podeli vest:
