S obzirom da zbog pandemije korona virusa sve više ljudi ostaje bez posla i redovnog novčanog priliva, sve više je klijenata koji od poslovnih banaka dobijaju obaveštenja o ukidanju dozvoljenog minusa.
„Kada je u pitanju korišćenje dozvoljenog minusa po tekućem računu, naš savet je da ga klijenti koriste samo u krajnjoj nuždi, u što manjem iznosu i u što kraćem roku. Kod većine banaka dozvoljeni minus je izuzetno skup, ako ne i najskuplji bankarski proizvod, i zato je neophodno da klijenti budu veoma uzdržani kod njegovog korišćenja“, kaže za Biznis.rs generalni sekretar Udruženja banaka Srbije (UBS) Vladimir Vasić.
Ukoliko klijent koristi dozvoljeni minus u maksimalnom iznosu u dužem periodu, bilo bi poželjno da zatraži savet svog bankara i da ga refinansira nekim drugim, jeftinijim i dugoročnijim bankarskim proizvodom, smatra Vasić.
Dozvoljeni minus, objašnjava Vasić, odobrava se najčešće do iznosa jedne prosečne zarade ili penzije, na rok od 12, 24 ili čak i 36 meseci. Bez obzira na tako duge rokove, banke zadržavaju pravo da prema odredbama iz ugovora revidiraju iznos odobrenog dozvoljenog minusa, u skladu sa promenama u prihodima klijenta.
„To potencijalno može biti opasnost za klijente koji ne kontrolišu zaduživanje po osnovu dozvoljenog minusa. Upravo u ovakvim situacijama svi koji uvek maksimalno koriste dozvoljeni minus mogu se naći u problemu i mogu zbog toga ući u nedozvoljeni minus“, navodi generalni sekretar UBS.
Prema njegovim rečima, banka može jednostrano da raskine ugovor ukoliko korisniku prestane radni odnos, ukoliko na tekućem računu klijenta nema uplate zarade ili penzije duže od 60 dana, u slučaju nezadovoljavajuće kreditne sposobnosti korisnika koja je izmenjena u odnosu na inicijalno utvrđenu ili ako se ustanovi da je klijentu dozvoljeno prekoračenje odobreno na osnovu netačnih, lažnih ili falsifikovanih podataka.
Prema zvaničnim podacima Kreditnog biroa, u Srbiji oko 5,4 miliona građana ima otvoreno 7,9 miliona tekućih računa, a banke su odobrile dozvoljeni minus za blizu 940.000 klijenata u ukupnom iznosu od 44,85 milijardi dinara, s tim što u praksi iskorišćeni limit po dozvoljenom minusu ne prelazi 50 odsto od nivoa odobrenih limita.
Vasić podseća da je dozvoljeni minus po tekućem računu bankarski proizvod kojim banka dozvoljava klijentu prekoračenje po tekućem računu do nivoa odobrenog limita.
„To praktično znači da ako u toku meseca trošite više od realnog mesečnog prihoda, vi koristite sredstva koja nisu vaša, odnosno dozvoljenu pozajmicu po tekućem računu, zbog čega ste dužni da banci platite odgovarajuću kamatu“, objašnjava on.
Banke dozvoljeni minus najčešće odobravaju po osnovu redovnog mesečnog priliva na tekućem računu – zarade ili penzije, iako je kod nekih banaka moguće dobiti otj vid pozajmice i po osnovu položenog depozita kao garancije, navodi Vasić.
S obzirom da zbog pandemije korona virusa sve više ljudi ostaje bez posla i redovnog novčanog priliva, sve više je klijenata koji od poslovnih banaka dobijaju obaveštenja o ukidanju dozvoljenog minusa.