U ovoj godini Srbija bi mogla da ostane bez najmanje 65.000 ljudi

Podaci Republičkog zavoda za statistiku ukazuju da je broj umrlih u ovoj godini veći za 15.124 osobe u odnosu na desetogodišnji prosek.

 

Samo na osnovu negativnog prirodnog priraštaja, odnosno razlike između rođenih i umrlih, naša zemlja je u periodu od januara do septembra izgubila 42.716 stanovnika, a ako se nastave sadašnji demografski trendovi, Srbija će do kraja godine izgubiti jedan grad veličine Smedereva, jer će negativni prirodni priraštaj iznositi najmanje 64.000 stanovnika.

 

S obzirom na to da u ovu računicu ne ulaze migranti, koji nastavljaju da se iseljavaju iz zemlje bez obzira na pandemiju virusa korona, demografi opravdano strahuju da bi do nove godine naša zemlja mogla ostati bez 80.000 ljudi, piše Politika, dok sagovornici Blica navode broj veći od 65.000.

 

Demograf Goran Penev smatra da je zvanična statistika obeshrabrujuća i da će ove godine u Srbiji biti zabeleženi rekordno mali broj rađanja i rekordno velika smrtnost.

 

„Ako se zadrži trend broja živorođenih i umrlih u prvih osam meseci, negativan prirodni priraštaj do kraja godine u Srbiji bi mogao da bude i preko 65.000 stanovnika. To znači da ćemo ostati bez stanovništva jednog grada srednje veličine„, ocenio je Penev.

 

On je, upoređujući najnovije podatke o prirodnom priraštaju sa podacima iz 2019. godine, pre pandemije, rekao da je broj živorođenih manji za 6,3 odsto, dok je broj preminulih povećan za čak 20 odsto.

 

„Negativan prirodni priraštaj je, u periodu januar-avgust, za 35 odsto veći nego prošle godine, a čak 52 odsto veći nego 2019. godine. U celoj 2019. godini zabeležen je negativan prirodni priraštaj od 37.000, a u 2021. samo za prvih osam meseci skoro 43.000 stanovnika. Iako u ovom trenutku ne postoje precizni podaci o migracionim kretanjima, evidentno je da se kroz rekordan negativan prirodni priraštaj intenzivira smanjenje broja stanovnika u Srbiji„, zaključio je Penev.

 

Rukovodilac Grupe za izradu procena, projekcija i drugih demografskih pokazatelja RSZ, Ljiljana Sekulić, podseća da je još 2002. godine, prvi put od Drugog svetskog rata, broj starijih od 65 godina nadmašio broj mlađih od 15 godina i da se traj trend kontinuirano nastavlja.

 

„Osnovni razlog ovakvog trenda je negativan prirodni priraštaj stanovništva. Posmatrano unazad, od sredine 20. veka, od 1948. do 1991. godine, stalno je bilo više rođenih nego umrlih i uvek je bio pozitivan prirodni priraštaj, koji se jeste smanjivao, ali je bio pozitivan. Tek od 1992. broj umrlih je postao veći od broja rođenih, tako da je od 1992. do 2020. godine u Srbiji više od 800.000 osoba umrlo nego što se rodilo. To je podatak koji pokazuje ozbiljnost situacije„, kaže za „Blic“ Sekulić uz napomenu da očekuje da će taj negativan trend rasti i u narednim godinama.

 

Ona smatra da, možda i više od negativnog prirodnog priraštaja, na stalno smanjenje broja stanovnika utiče iseljavanje u inostranstvo, uglavnom mladih.

 

„Prema rezultatima projekcija, baziranih na rezultatima popisa 2011, u Srbiji bi se u narednih 20 godina, samo usled negativnog prirodnog priraštaja, broj stanovnika smanjio za oko 780.000„, navodi ona.

 

Kada je reč o očekivanom broju stanovnika, demograf sa Instituta za društvene nauke Vladimir Nikitović nema optimistične projekcije.

 

„Već do 2030. godine, tj. do trenutka kada bi Srbija trebalo da se priključi EU, ukupan broj stanovnika sa mestom uobičajenog boravka u zemlji, prema očekivanom scenariju, bio bi oko šest miliona. Smanjenje bi se nastavilo do 2050. godine, doduše, nešto sporijim tempom, što bi do sredine veka dovelo do broja od gotovo dva miliona stanovnika manje ili za 30,4 odsto manje nego danas„, kaže Nikitović.

 

U svojoj knjizi „U susret regionalnoj depopulaciji“ Nikitović je predstavio kako će se smanjivati broj stanovnika po regionima.

 

„Dok bi smanjenje ukupne populacije između 2018. i 2050. u beogradskom regionu bilo 4,5 odsto, a u regionu Vojvodine nešto manje od republičkog proseka, 27,8 procenata, region Južne i Istočne Srbije bi izgubio gotovo polovinu populacije (48 odsto), a region Šumadije i Zapadne Srbije tek nešto manje od 42,2 odsto. Najdramatičniji gubitak stanovništva do sredine veka (preko 50 odsto) predviđen je za oblasti u zoni izrazite emigracije, i to u nekim oblastima tradicionalne emigracije, kao što su Braničevska i Borska, za preko 75 odsto u odnosu na današnju populaciju„, kaže Nikitović.