Trinaest predstava iz celog sveta na 32. Međunarodnom festivalu pozorišta za decu Subotica

“Ove, 2025. godine na Međunarodnom Festivalu pozorišta za decu Subotica umetnici iz Evrope, Azije, obe Amerike i Afrike, ukupno 128 predstava iz 36 zemalja, želeli su da pokažu svoje umeće. Tako veliko interesovanje za dolazak u Suboticu odraz je značaja ovog Festivala, i njegove jedinstve povezanosti sa umetnicima i pozoričnim stručnjacima iz celog sveta. Ovaj jedinstveni pozorišni događaj raznovrstan je ne samo po prilici da na jednom mestu deca upoznaju različitost kultura i pozorišnih oblika, već i po tome da deca istražuju i saznaju: ko su junaci, zvuci, boje i oblici, bajkolikih ili čudesnih događaja, u koje ih uvodi pozorišna čarolija”, istakla je dr Marijana Prpa Fink.

Deca i mladi, kao i gosti Festivala, ove godine imaju priliku da vide 13 odabranih predstava iz Poljske, Slovačke, Španije, Švajcarske, Bugarske, Turske, Meksika, Kolumbije, Slovenije, Bosne i Hercegovine/Republike Srpske i Srbije.

U takmičarskom programu ove godine se nalaze tri domaće predstave. Dečje pozorište Subotica izvešće predstavu „Želim da budem normalan” autorke Teodore Popove i u režiji bugarskog reditelja Todora Valova, neobičnu horor lutkarsku komediju koja obiluje likovima, maskama i raznim vrstama lutaka. Novosadsko Pozorište mladih izvešće “Crvenkapu”, poznatu bajku ispričanu u maštovitoj režiji Saše Latinovića i viziji Milice Grbić Komazec, dok će Pozorište lutaka “Pinokio” iz Beograda izvesti predstavu “Čudo” po motivima istoimenog romana R.H. Palasije, u dramatizaciji Teodore Marković.

Iz regiona i komšijskih zemalja dolazi takođe tri ostvarenja. Dječije pozorište Republike Srpske predstaviće ostvarenje “Bure” po motivima pripovetke Isidore Sekulić (režija Sonja Sekulić, dramska adaptacija Tijane Grumić), u kome se devojčica doslovno igra sa starim odbačenim stvarima i od nih pravi prostore, likove, prevozna sredstva. “Pinokio” Državnog lutkarskog pozorišta Ruse iz Bugarske po čuvenom tekstu Karla Kolodija postavljen je kao pozorišna predstava, kabare i crno-beli film. Iz Slovenije stiže predstava “Blup i lica vode” u izvođenju Zavoda Kuskus, o vodenom stvorenju koje se nenadano pojavljuje u laboratoriji, uz živu muziku na nizu originalnih vodenih instrumenata.

Poljsko Pozorište Pinokio iz Lođa izvešće “Balade i romanse” namenjene omladini i odraslima, gde se glumci, koristeći mnoštvo formi i tehnika, poigravaju tekstom, pokretom, pesmom. Iz Slovačke stiže neverbalna predstava “Kosmos” Pozorišta Odivo, za najmlađi uzrast, u kojoj dva radoznala istraživača stupaju na novu planetu i proučavaju svojstva kosmičkih objekata. Živi pozorište iz Španije donosi nam predstavu “Muzikoslikarstvo” taktilnu avanturu koja se sluša, gleda i u kojoj se učestvuje kroz igru. Velika kraljevska stona pozorišna trupa Njihovih nenadmašnih Visočanstava stiže iz Švajcarske i izvodi predstavu “Život u kutiji” – kroz kombinaciju lutkarskog i klovnovskog pozorišta, ova crna komedija neverbalnim sredstvima pripoveda priču o drugarstvu i tugovanju. Tursku predstavljaju Gradska pozorišta Metropolitanske opštine Eskišehir s dirljivom lutkarskom predstavom “I ja umem da letim“ uz koju će deca učiti o važnosti prijateljstva i međusobnog potpomaganja u ostvarenju snova.

Dve predstave stižu čak iz Centralne i Južne Amerike: Prepolovljeno pozorište iz Meksika izvešće muzičku predstavu “Upleteni među lutkama” u kojoj se protagonisti prepuštaju atmosferi zabave i slavlja, pozivajući gledaoca da se uplete među lutke, dok će kolumbijska Fondacija za pozorište Madretiera izvesti predstavu “Goblin plače zbog batina” u kojoj globlin Duende spašava grad od nestanka i s plejadom likova iz pacifičke kosmogonije doživljava niz avantura.

Žiri glavnog takmičarskog programa čine ovogodišnji dobitnici nagrade za životno delo “Mali princ” – Feng Li (Kina) i Zdravko Mićanović (Srbija), kao i Džeremi Tarner iz Velsa.

Međunarodni festival pozorišta za decu u Subotici ubraja se među najvažnije manifestacije ovog tipa u regionu, okupljajući umetnike koji svoj stvaralački rad posvećuju najmlađoj publici. Iako je u osnovi usmeren na lutkarstvo, festival pruža prostor i drugim umetničkim izrazima, pa tako godinama ima značajnu ulogu u razvoju i afirmaciji dečjeg teatra u Srbiji. Za izuzetan doprinos razvoju scenske umetnosti za decu i kulture uopšte, 2005. godine odlikovan je „Vukovom nagradom“, najvišim kulturnim priznanjem u Srbiji. Četiri godine kasnije, Festival je ovenčan i priznanjem „Pro urbe“, koje se dodeljuje za izuzetan doprinos ugledu i razvoju Subotice, podizanjem njegovih materijalnih i duhovnih vrednosti. Iste 2009. godine festivalu je uručena i specijalna međunarodna nagrada „Grozdanin kikot“ za doprinos razvoju dramskog odgoja, koju dodeljuje Centar za dramski odgoj iz Mostara (BiH centar IDEA – Međunarodna asocijacija za dramu/pozorište i obrazovanje).

Međunarodni festival pozorišta za decu Subotica tradicionalno podržavaju Ministarstvo kulture Republike Srbije, Pokrajinski sekretarijat za kulturu, javno informisanje i odnose sa verskim zajednicama, i Grad Subotica, dok je partner u realizaciji Festivala Pozorišni muzej Vojvodine. Izvršni producent festivala je Otvoreni univerzitet Subotica.