Izložba „Amerika“ Nenada Maleševića u Salonu Muzeja savremene umetnosti u Beogradu

Iako svoj rad neretko vezuje za crtež, grafiku i fotografiju, Nenad Malešević pomenute medije najviše koristi u potencijalima njihovih otvaranja ka procesualnosti i hibridnim vizuelnim izrazima, koji su gotovo uvek snažno prožeti teorijsko-literarnim refleksijama. Rezultat su radovi ili, preciznije, vizuelno-misaoni uradci na fonu dugogodišnjeg autorovog bavljenja različitim fenomenima vezanim, ukratko, za duh vremena u kojem će percepcija nekada objedinjujućih i postojanih narativa biti destabilisana i fragmentisana. Ovo je i okosnica istraživačkog poduhvata Amerika, koji Malešević realizuje u periodu od 2016. do 2023. godine.

Projekat započinje serijom od hiljadu crteža čiji će jedini motiv biti Kip slobode – simbol za milione imigranata koji su krenuli u novi svet i ostvarivanje američkog sna. Crtanje, kao svojevrstan performativni akt, za umetnika postaje način da preispita sopstvene pretpostavke o geografskom prostoru koji postoji između mita i stvarnosti. Kao materijalni trag intenzivnog mentalnog procesa, crtež kod Maleševića ima ulogu elementa kojim on interveniše ili testira granice u širokom referentnom i značenjskom polju pojmova sa kojima se suočava, poput slobode, bogatstva, mogućnosti, jednakosti, pravde. Motivsko-idejno polazište (Kip slobode) biće za autora i neposredan povod odlaska u Ameriku, i to putovanje predstavlja integralan deo rada formalno uobličenog fotografskim i različitim drugim vizuelnim sadržajima kao segmentima istraživačkog toka i mišljenja. Ovaj tok svoj nastavak ima i u prostornoj artikulaciji izložbe, koja je koncipirana kroz nekoliko celina.

Izložba ima funkciju ambijentacije umetnikovih iskustava aktiviranjem, u koreografisanom kretanju posmatrača, zona tematskih, narativnih i asocijacijskih linija i veza koje se grade između izloženih radova i artefakata, a posredno i istorijskih, društveno-političkih, kulturoloških i umetničkih konteksta. Uveličavajući, segmentirajući, dekonstruišući simbole, ambleme, opšta mesta i kolektivne predstave o „sanjanom kontinentu”, Malešević u fokus stavlja, zapravo, suočavanje sa idejom Drugog i nedostižnog na ličnom ali i širem planu, u kojem Amerika figurira kao metafora, fantazam, želja, stanje ili slika hipnotičkog optičkog dejstva.

Nenad Malešević (Sarajevo, 1981) diplomirao je na Smeru za grafiku Akademije umjetnosti u Banjaluci (2004), magistrirao na Grupi za teoriju umetnosti i medija Univerziteta umetnosti u Beogradu (2008) i doktorirao na Fakultetu likovnih umetnosti u Beogradu (2019). Bavi se fotografijom, crtežom, grafikom i redimejdom. Objavio je knjige Lekcije o dizajnu (Užice, 2023) i Amerika (Banjaluka, 2023). Imao je samostalne izložbe: Donau – Galerija Gradac, Raška (2021); Nizvodno – Goethe-Institut, Beograd (2019); Pretposlednja izložba – Galerija Reflektor, Užice (2019); Neočekivano – Gradska galerija Požega (2017); Dokumenti: uvod u studiju prestajanja – Savremena galerija, Subotica (2016), Photon Gallery, Ljubljana i Galerija Artget, Beograd (2015), i MSU Republike Srpske, Banjaluka (2014); Storyboard – Izložbeno prodajni salon MSU Republike Srpske, Banjaluka i Galerija Dupleks, Sarajevo (2010, sa M. Manojlovićem); Doba obnove – Kulturni centar Banski dvor, Banjaluka i Galerija Doma kulture Studentski grad, Beograd (2007).