Granica za odlazak u starosnu penziju za žene od naredne godine pomeriće se za još dva meseca, na 63 godine i šest meseci, uz najmanje 15 godina radnog staža.
Pomeranjem granice svake godine nastavlja se proces izjednačavanja uslova za penzionisanje za žene i muškarce na 65 godina, što bi prema Zakonu o penzijskom i invlaidskom osiguranju trebalo da se postigne u narednih deset godina.
Ipak, to žene neće dovesti u ravnopravniji položaj, kaže za N1 psihološkinja i istraživačica Fondacije Centar za demokratiju Sarita Bradaš.
Objašnjava da po Zakonu o radu one već imaju pravo da se odluče na rad do 65. godine i dodaje da će se pooštravanjem kriterijuma za odlazak u starosnu penziju, u situaciji kada su žene u Srbiji preopterećene neplaćenim kućnim radom, samo pogoršati njihov kvalitet života.
„Mislim da će to dodatno stvoriti problem ženama. Pogotovo onima koje su počele rano da rade, rade na manuelnim poslovima. U godišnjem biltenu PIO fonda postoji podatak o navršenim godinama života kada prestaje pravo na korišćenje penzije zbog smrti. Kada pogledate penzionerke i penzionere, postoje značajne razlike u dve kategorije – one koje su nekada bile zaposlene, te godine su 77, a kod muškaraca 78, a još veća razlika postoji kod onih koji su u samostalnim delatnostima, tu pravo na penziju zbog smrti ženama prestaje sa 72 godine, a muškarcima sa 75. Šta stoji iza toga? To je kvalitet života. Zaposlene i nezaposlene žene provode dva puta više vremena u neplaćenim poslovima, nego muškarci. Žena kada ode sa posla, ona ima još jednu smenu. Naravno da se to odražava na zdravlje i na to da penzionerke umiru mlađe“, rekla je Bradaš za N1.
Već nekoliko godina unazad na snazi je trend pomeranja starosne granice za odlazak u penziju, kako u Srbiji tako i u ostatku sveta.
Istraživanje finskog Centra za penzije je pokazalo da će Evropljani do kraja ove decenije raditi i posle 70. godine. Više država u Evropi svoju starosnu granicu prilagođava na osnovu očekivanog životnog veka, a ne na osnovu zarade ili doprinosa.
Nova pravila u Srbiji važe i ukoliko građani žele da idu u prevremenu penziju, a promena se odnosi i na muškarce i na žene, piše Blic. Ove godine muškarci mogu da idu u prevremenu penziju sa 40 godina staža i najmanje 59 godina i šest meseci života, a žene sa 39 godina i osam meseci staža osiguranja i najmanje 59 godina života. Od 1. januara 2023. godine ove granice će se pomeriti za još šest meseci.
Kao mogućnost u Srbiji prevremena penzija je uvedena 2015. godine. Krajem 2018. korisnika je bilo 28.000, a već u julu 2019. godine 43.000. I ta brojka raste godišnje u proseku za oko 10.000. Očekivanja su su da mogla da ima i ubrzaniji tempo s godinama, piše Blic.
Ono što je važno znati jeste da prevremena penzija košta, odnosno da prevremeno penzionisanje zapravo umanjuje primanja. Praktično, penzija će vam biti manja za 0,34 odsto za svaki mesec prevremenog penzionisanja, a najviše 20,5 odsto od ukupne penzije.
Ako bi vam starosna penzija, sa punim radnim stažom, bila 30.000 dinara, a odlučite da se prevremeno penzionišete tri godine ranije, to znači da bi vam mesečni ček bio manji za oko 3.700 dinara, odnosno da bi iznosio 26.300 dinara.
Granica za odlazak u starosnu penziju za žene od naredne godine pomeriće se za još dva meseca, na 63 godine i šest meseci, uz najmanje 15 godina radnog staža.